Podłogówka, czyli ogrzewanie podłogowe – czy warto? Poznaj naszą opinię

Autorzy Rockwool 10 minut czytania
Z tego tekstu dowiesz się

Jak działa wodne ogrzewanie podłogowe

Z czego składa się ogrzewanie podłogowe

Jak wygląda układanie ogrzewania podłogowego

Jaka jest cena ogrzewania podłogowego

Kiedy przystępujemy do wykonania ogrzewania podłogowego

Za wykonaniem ogrzewania podłogowego przemawia wiele zalet, użytkownicy takiego ogrzewania chwalą sobie komfort cieplny, estetykę oraz oszczędność energii. Świetnie sprawdzi się ono z pompą ciepła oraz innymi niskotemperaturowymi źródłami ciepła. Wykonując taką instalację, należy przestrzegać kilka istotnych zasad, zwłaszcza przy wykonywaniu wylewki grzewczej – bo to od niej zależy żywotność i energooszczędny charakter instalacji. Dla kogo jest wodne ogrzewanie podłogowe i jak je wykonać? 

Ciepły dom
Ciepła podłoga

Z tego artykułu dowiesz się, z czego zbudowane jest wodne ogrzewane podłogowe – omawiam poszczególne warstwy podłogi grzejnej. Podpowiadam, czy wybrać wylewkę cementową czy anhydrytową na ogrzewanie podłogowe, sposób układania pętli grzejnych oraz jaki wybrać rodzaj wykończenia podłogi.  

Jak działa ogrzewanie podłogowe wodne?

Ogrzewanie podłogowe wodne cieszy się bardzo dużą popularnością w budownictwie jednorodzinnym, zwłaszcza tym w standardzie energooszczędnym. Wszystko to dlatego, że jest komfortowe, niewidoczne i tańsze w eksploatacji od tradycyjnego ogrzewania grzejnikowego. Rury ogrzewania podłogowego układamy na podłodze – przed wykonaniem wylewki – na warstwie izolacji termicznej. W takim rozwiązaniu podłoga staje się grzejnikiem o bardzo dużej powierzchni grzejnej i stosunkowo niewysokiej temperaturze. Zakłada się, że temperatura wylewki grzewczej powinna utrzymywać się w przedziale 26-29°C w pokojach dziennych i 30-34°C w łazienkach. 

Przeczytaj też: Co mówi nam współczynnik przenikania ciepła?

Żeby nie doprowadzić do przegrzania podłogi – woda dostarczana do grzejnika podłogowego nie powinna mieć wysokiej temperatury. Dlatego na etapie projektowania instalacji powinno dążyć się do tego, aby podłogówka współpracowała z niskotemperaturowymi źródłami ciepła, które wytwarzają czynnik grzewczy o umiarkowanej temperaturze, nieprzekraczającej wartości 50-55°C. Dlatego do takich zastosowań sprawdzają się pompy ciepła, zarówno gruntowe jak i powietrzne. Z podłogówką mogą pracować kotły gazowe kondensacyjne oraz kotły indukcyjne elektryczne – z uwagi na to, że mają modulowaną moc grzewczą. 

Trudniej z ogrzewaniem podłogowym pracują kotły na paliwo stałe, wytwarzają one czynnik o wysokiej temperaturze, dlatego takie instalacje wymagają dodatkowego zabezpieczenia przed przedostaniem się wysokiej temperatury do wodnego ogrzewania podłogowego w postaci bufora ciepła. Alternatywnym zabezpieczeniem są układy mieszające, montowane w szafkach rozdzielaczowych – obniżające temperaturę wody grzewczej do nastawionej wartości.

Czy wiesz, że?

Warunkiem prawidłowej pracy wodnego ogrzewania pogłównego jest poprawny projekt instalacji, oparty o obliczenia projektowego obciążenia cieplnego budynku – sporządzony przez uprawnionego projektanta.

Z czego składa się podłogówka / ogrzewanie podłogowe?

Decydując się na wykonanie ogrzewania podłogowego, musimy pamiętać nie tylko o rozłożeniu pętli grzejnych i zalaniu ich jastrychem. Przyjrzymy się dokładniej z czego składa się takie ogrzewanie:

  • Strop lub podkład betonowy – podłoże, na którym planujemy wykonać ogrzewanie podłogowe powinno być mocne i trwałe, a także czyste i suche. Jeżeli mamy do czynienia z nierównym podłożem, konieczne jest wykonanie dodatkowej warstwy wyrównawczej. Przed wykonaniem ogrzewania podłogowego, powinniśmy wcześniej zamknąć instalację wodno-kanalizacyjną.  
  • Izolacja przeciwwilgociowa – w przypadku podłogi na gruncie, pod warstwą izolacji termicznej powinna się znaleźć szczelna izolacja przeciwwilgociowa. W trakcie schnięcia beton chłonie wilgoć z otoczenia i przy braku poziomej izolacji przeciwwilgociowej wyciąga ją z gruntu, co prowadzi do odkształceń płyty grzewczej. Wykonujemy ją z folii polietylenowej, papy podkładowej lub masy bitumicznej.
  • Izolacja termiczna – warstwa izolacji termicznej zapobiega niepożądanej ucieczce ciepła w kierunku przeciwległym do pomieszczenia. Wykonujemy ją z polistyrenu ekspandowanego EPS 100 lub z polistyrenu ekstrudowanego XPS. Ten drugi materiał sprawdza się w pomieszczeniach, w których podłoga narażona jest na duże obciążenia – np. w garażu dwustanowiskowym. 
  • Płyta systemowa – uzupełnienie izolacji o płytę systemową posiadającą wypustki pozwala na elastyczne mocowanie rur grzewczych, możliwość poruszania się po płycie oraz stanowi uszczelnienie zabezpieczające przed wodą zarobową z jastrychu i wilgocią. Wypustki pozwalają na równomierne rozłożenie rury grzewczej i jej optymalną ochronę w czasie zalewania warstwą jastrychu. Równomierne rozłożenie rury jest bardzo ważne przy utrzymaniu założonych odległości pomiędzy rurami grzewczymi.
  • Wylewka grzewcza – gdy podłoga jest ogrzewana, podkład podłogowy pełni funkcję grzejnika, pobiera ciepło z instalacji i wypromieniowuje je do pomieszczenia. Ze względów konstrukcyjnych wylewka musi mieć określoną grubość – wraz z rurami powinna wynosić ok. 6,5 cm. 
  • Pokrycie podłogowe – nie wszystkie rodzaje posadzek nadają się na ogrzewanie podłogi. Na najlepsze i najmniej problemowe uchodzą materiały o dużej gęstości i niskiej izolacyjności termicznej (płytki ceramiczne i kamienne). W przypadku podłóg drewnianych, najlepiej sprawdzają się gatunki o niskim współczynniku skurczu. Skurcz powoduje między innymi pojawienie się większych szpar między deskami lub klepkami. Wybierać więc trzeba podłogi jak najbardziej stabilne (klepki parkietowe, mozaiki i bruk drewniany). Na ogrzewane podłogi sprawdzają się panele laminowane, trzeba jednak sprawdzić, czy producent dopuszcza na takie zastosowanie.

 

Podłoga w domu
Ogrzewanie podłogowe

Jastrych. Jaka wylewka na ogrzewanie podłogowe?

Wylewka w ogrzewaniach podłogowych, zwana potocznie jastrychem – pełni dwie funkcje:

  • przejmuje naprężenia wynikające z wydłużeń termicznych samego jastrychu jak i rur,
  • akumuluje i odprowadza ciepło do pomieszczenia.

Przeczytaj też: Lambda – im mniejsza, tym lepsza

Jastrych układamy w postaci plastycznej wylewki, wykonanej na bazie zaprawy cementowej lub gipsowej (anhydrytowej). Podłoga grzejna z jastrychu musi być trwale oddzielona od elementów konstrukcyjnych budynku dylatacją brzegową i szczeliną dylatacyjną – tworząc tzw. podłogę pływającą. Taka podłoga rozszerza się i kurczy pod wpływem zmian temperatur.

Typowym rozwiązaniem są jastrychy cementowe o parametrach: wytrzymałość na ściskanie 20 N/m2 (klasa C20) i wytrzymałość na zginanie 4 N/m2 (klasa F4) podkład grzewczy liczony od wierzchu rury nie powinien być mniejszy niż 45 mm ponad elementem grzewczym (ok. 65 mm od wierzchu izolacji cieplnej). Producenci zalecają, żeby zbroić tradycyjne, cementowe podkłady na ogrzewaniu podłogowym. Do zbrojenia używa się gotowych siatek stalowych. Można z nich zrezygnować, gdy podkład zawiera zbrojenie rozproszone lub jest anhydrytowy. 

Wylewki samopoziomujące to wylewki anhydrytowe, są lżejsze od cementowych, elastyczne oraz szybciej się rozgrzewają. Ich grubość może być mniejsza – podkład grzewczy liczony od wierzchu rury nie powinien być mniejszy niż 35 mm ponad elementem grzewczym (ok. 50 mm od wierzchu izolacji cieplnej). Jastrychy anhydrytowe są wrażliwe na działanie wilgoci, należy przed nią chronić zarówno podczas sezonowania jak i eksploatacji. Są jednak droższe od rozwiązania konwencjonalnego, dlatego warto je wybrać – gdy wymagają tego okoliczności. Przykładowo, podczas remontu i obciążania stropu, gdy przeprowadzamy termomodernizację budynku i chcemy wybrać ogrzewanie podłogowe. 

 

 

Ogrzewanie podłogowe
Schemat ogrzewania podłogowego: 1) Strop lub podkład betonowy, 2) Warstwa izolacji termicznej (z izolacją przeciwwilgociową lub bez, 3) Warstwa jastrychu, 4) Wykończenie podłogi


Układanie podłogówki

Rury wodnego ogrzewania podłogowego układamy na wcześniej przygotowanym i oczyszczonym podłożu, po wykonaniu izolacji przeciwwodnej i izolacji termicznej. Rozpoczynając od rozdzielacza – układamy rury grzewcze na izolacji w technice meandrowej lub ślimakowej (przyjmujemy rozstaw zgodnie z projektem tzn. w zakresie 10-30 cm). Wykorzystujemy nadruk na folii lub wypustki na płycie systemowej do ich równego prowadzenia. Rury mocowane są do izolacji tworzywowymi spinkami ręcznie lub przy pomocy przyrządu – tackera. 

Wybór układu wężownicy nie ma wpływu na ogólną wydajność cieplną grzejnika płaszczyznowego w pomieszczeniu – jednak decyduje o rozkładzie temperatury na jego powierzchni. Układając rury w układzie ślimakowym zyskamy na całej powierzchni podłogi równomierny rozkład temperatury, ponieważ przewody zasilające i powrotne ułożone są obok siebie. Taki układ nadaje się do pomieszczeń, w których strefy brzegowe występują w nieznacznym stopniu np. hol czy łazienka wewnątrz mieszkania.

 

Podkład pod panele
Wariant 1 – wężownica w układzie ślimakowym

Opcjonalnie, rury możemy ułożyć w układzie meandrowym. Tam temperatura wężownicy obniża się wraz z odległością od ściany wskutek schłodzenia. Dlatego początek wężownicy meandrowej należy układać przy przegrodach o największych stratach ciepła (co ma miejsce przy ścianach zewnętrznych, oknach i tarasach). Rozstaw pętli w takich miejscach powinno się również zagęszczać, tworząc tzw. strefy brzegowe. 

 

Wężownica w układzie meandrowym
Wariant 2 – wężownica w układzie meandrowym

Jaki podkład pod panele podłogowe? Jakie panele na ogrzewanie podłogowe?

Zwieńczeniem ogrzewania podłogowego jest warstwa wykończeniowa, ta może być wykonana z okładziny ceramicznej, terakoty, marmuru, czy paneli podłogowych. Te ostatnie cieszą się jednak największym uznaniem wśród inwestorów. Jednak wybór takich paneli nie jest łatwy i wymaga sprawdzenia kilku ważnych parametrów. Po pierwsze, spójrzmy na ich klasę ścieralności, czyli świadczącej o ich odporności na ścieranie. Panele podłogowe pod ogrzewanie podłogowe powinny mieć klasę A3 lub A4. Ważna jest także klasa ich użyteczności, czyli świadcząca o ogólnej wytrzymałości na różne zdarzenia, to natomiast 31 lub 32. Na opakowaniu takich paneli producent powinien również podawać, że dopuszcza produkt do zastosowania na ogrzewaniu podłogowym.

Podłoga w domu
Ciepła podłoga w domu

Takich paneli nie możemy położyć bezpośrednio na wykonanej wcześniej wylewce, ale na pokładzie tworzywowym. Podkład po pierwsze pozwala uzyskać równe podłoże, ułatwia również „pracę” paneli, ponieważ rozszerzają się one i kurczą pod wpływem zmian temperatur – dzięki temu panel nie jest narażony na tarcie z surową wylewką. Niemniej, wybrany przez nas podkład powinien mieć jak najniższy opór cieplny (nie większy niż 0,046 m2K/W).  Oznacza to, że nie blokują one transportu ciepła z wylewki grzewczej do pomieszczenia. Do tej grupy zalicza się większość tzw. podkładów sztucznych, np. z polistyrenu, które swoją grubością nie przekraczają 15 mm. Podkłady poliuretanowo-mineralne są znacznie cieńsze i lepiej przewodzą ciepło. Wyróżniają się bardzo dobrą wytrzymałością na nacisk, w związku z czym idealnie sprawdzają się w mocno eksploatowanych miejscach, np. w kuchni lub w przedpokoju. Dlatego warto sięgnąć po ten podkład na ogrzewanie podłogowe bez względu na jego cenę. Z kolei podkład z polistyrenu ekstrudowanego (XPS) warto wybrać – gdy nie udało się osiągnąć idealnie równej posadzki. Mówimy tutaj o niewielkiej różnicy poziomów, ponieważ musimy zadbać o to – aby podkład był jak najcieńszy. 

Ile kosztuje ogrzewanie podłogowe?

Koszty ogrzewania podłogowego są uzależnione od ilości pętli grzewczych, liczby rozdzielaczy, powierzchni jastrychu oraz zastosowanego osprzętu sterującego. Niemniej poniżej przedstawiam koszt wykonania podłogówki na jednej kondygnacji, składającej się z 6 pomieszczeń o łącznej powierzchni 70 m2:

Koszty ogrzewania podłogowego

Elementy instalacji oraz koszt wykonania podłogówki:

  • Rura PEX 17×2 mm -> +/- 2200 zł netto
  • Izolacja -> +/- 1700 zł netto
  • Klipsy -> +/- 200 zł netto
  • Taśma brzegowa -> +/- 200 zł netto
  • Rozdzielacz (6 obiegów) bez zestawu mieszającego -> +/- 900 zł netto
  • Zawór kulowy 1″ -> +/- 70 zł netto
  • Plastyfikator -> +/- 100 zł netto
  • Taśma klejąca -> +/- 20 zł netto
  • Profil dylatacyjny -> +/- 100 zł netto
  • Taśma dylatacyjna -> +/- 40 zł netto
  • Peszle -> +/- 60 zł netto
  • Szafka podtynkowa -> +/- 290 zł netto
  • Wylewka betonowa -> +/- 1800 zł netto

Ogrzewanie podłogowe elektryczne czy wodne? 

Wybór ogrzewania elektrycznego ma sens w istniejących budynkach, gdzie zastosowanie wylewki z ogrzewaniem podłogowym po pierwsze, zmniejszy wysokość w świetle pomieszczeń. Po drugie, obciąży strop – co jest niedopuszczalne w przypadku stropów drewnianych. Stąd zastosowanie ogrzewania elektrycznego w postaci kabli lub mat grzewczych będzie praktyczniejsze i łatwiejsze w montażu.

Kiedy przystępujemy do wykonania ogrzewania podłogowego?

Do etapu prac związanych z wykonaniem ogrzewania podłogowego przystępujemy, gdy budynek będzie w stanie surowym zamkniętym. Oznacza to, że mamy w budynku zamontowane okna i drzwi – które w razie konieczności umożliwią ogrzewanie budynku. Na tym etapie muszą być wykonane wszystkie instalacje hydrauliczne (wod-kan), elektryczne (głównie chodzi o odcinki prowadzone w posadzce) oraz ułożone muszą być rury wentylacji mechanicznej. 

Co to jest jastrych?
Jastrych to wylewka w ogrzewaniach podłogowych i pełni dwie funkcje przejmuje naprężenia wynikające z wydłużeń termicznych samego jastrychu jak i rur, akumuluje i odprowadza ciepło do pomieszczenia.
Jakie panele na ogrzewanie podłogowe?
Panele podłogowe pod ogrzewanie podłogowe powinny mieć klasę A3 lub A4. Ważna jest także klasa ich użyteczności, czyli świadcząca o ogólnej wytrzymałości na różne zdarzenia, to natomiast 31 lub 32. Na opakowaniu takich paneli producent powinien również podawać, że dopuszcza produkt do zastosowania na ogrzewaniu podłogowym.
Ile kosztuje ogrzewanie podłogowe?
Koszty ogrzewania podłogowego są uzależnione od ilości pętli grzewczych, liczby rozdzielaczy, powierzchni jastrychu oraz zastosowanego osprzętu sterującego. Koszt wykonania podłogówki na jednej kondygnacji, składającej się z 6 pomieszczeń o łącznej powierzchni 70 m2 będzie oscylował między 7,5 tysiąca a 8 tysiącami złotych (7500-8000 zł).
Jaki podkład pod panele na ogrzewanie podłogowe wodne?
Zwieńczeniem ogrzewania podłogowego jest warstwa wykończeniowa, ta może być wykonana z okładziny ceramicznej, terakoty, marmuru, czy paneli podłogowych. Te ostatnie cieszą się jednak największym uznaniem wśród inwestorów.
Jak ułożyć ogrzewanie podłogowe?
Rury wodnego ogrzewania podłogowego układamy na wcześniej przygotowanym i oczyszczonym podłożu, po wykonaniu izolacji przeciwwodnej i izolacji termicznej. Rozpoczynając od rozdzielacza – układamy rury grzewcze na izolacji w technice meandrowej lub ślimakowej (przyjmujemy rozstaw zgodnie z projektem tzn. w zakresie 10-30 cm). Wykorzystujemy nadruk na folii lub wypustki na płycie systemowej do ich równego prowadzenia. Rury mocowane są do izolacji tworzywowymi spinkami ręcznie lub przy pomocy przyrządu – tackera.
Polecamy również:

Pompa ciepła w starym domu – jak zamontować i na co zwrócić uwagę

Gdy w starych budynkach mamy do czynienia z bezklasowymi kotłami na paliwo stałe – niestety nie możemy iść na kompromisy i konieczna jest wymiana na nowe źródło ciepła. Podpowiadamy, jak zamontować w starym domu pompę ciepła oraz na jakie kwestie techniczne zwrócić uwagę.