Fasada budynku pełni funkcje reprezentacyjne wobec całego obiektu. To architektoniczny element, na który zwracamy uwagę w pierwszej kolejności, jednak aby spełniała swoją funkcję, musi być wykonana systemowo, czyli z wykorzystaniem dopasowanego system produktów – niezbędnych do prawidłowego wykonania izolacji termicznej budynku i elewacji z tynku.
Właściwie zaprojektowana i wykonana fasada decyduje nie tylko o estetyce budynku, ale również pełni funkcję ochronną. Dlatego inwestorzy i wykonawcy powinni wybierać takie materiały budowlane, które powinny być dostosowane do przetrwania w trudnych warunkach, tj. nadmierne działanie światła słonecznego, wysokie i niskie temperatury etc.
Przykładowa lista wchodząca w skład systemu ociepleń każdej nowoczesnej (i energooszczędnej fasady), to:
- zaprawa lub masa klejowa do mocowania płyt termoizolacyjnych,
- płyty termoizolacyjne (styropian, wełna mineralna),
- zaprawa lub masa klejowa do wykonywania warstwy zbrojonej,
- tkanina szklana do wykonywania warstwy zbrojonej,
- preparat gruntujący do wykonywania warstwy pośredniej (opcjonalnie),
- łączniki mechaniczne,
- zaprawa lub masa tynkarska,
- farba elewacyjna (opcjonalnie),
- materiały do wykańczania miejsc szczególnych elewacji: listwy, szyny, taśmy, siatki narożnikowe, materiały uszczelniające.
Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że nawet najlepsze materiały budowalne nie spełnią swojej roli, jeżeli fasada budynku zostanie wykonana w sposób nieprawidłowy bądź gdy pojawią się błędy wykonawcze. Przyjrzymy się w takim razie, na co zwrócić uwagę przy wykonywaniu fasady?
Przeczytaj też: Efektywność energetyczna budynku – jak ją poprawić
Jak przygotować podłoże?
Podłoże, na którym przyklejone będą płyty styropianowe lub skalna wełna mineralna, powinno być nośne, suche, równe, oczyszczone z brudu czy kurzu. Bez względu na to – czy mamy do czynienia z murem nowym lub istniejącym poddawanym termomodernizacji – powierzchnię należy wyrównać, zreperować ubytki zaprawą wyrównawczo-murarską, wysuszyć, a na koniec, jeśli to konieczne, zagruntować.
Gruntowanie należy wykonać również w przypadku, gdy podłoże stanowi np. słabsze tynki cementowe i cementowo-wapienne, jak również w przypadku murów z betonu komórkowego lub pustaków szalunkowych (żelbetowych).
Metoda lekka sucha czy mokra?
Po przygotowaniu podłoża, musimy rozważyć metodę ocieplenia naszego domu. Powszechnie do ocieplania budynków mieszkalnych wykorzystuje się metodę lekka mokrą, z wykorzystaniem izolacji z płyt styropianowych. W takim rozwiązaniu styropian przykleja się do oczyszczonego wcześniej podłoża, za pośrednictwem zaprawy klejowej lub piany poliuretanowej. Jeśli jednak zależy nam na wykonaniu fasady o podwyższonej odporności ogniowej, zapewniającą ochronę akustyczną o wysokiej izolacyjności cieplnej – tutaj powinniśmy skierować się na wybór metody lekkiej mokrej.
Polega ona na obłożeniu ścian domu warstwą izolacji termicznej np. ze skalnej wełny mineralnej z wykorzystaniem dedykowanych kołków mocujących (ETICS). Można ją stosować do ocieplania budynków zarówno starych, jak i nowo budowanych. W obu przypadkach grubość izolacji termicznej wynosi zwykle 10-15 cm – natomiast w budownictwie pasywnym (30-40 cm) Metoda lekka jest chętnie wykorzystywana jest przy termomodernizacji budynków starych. Dzieje się tak dlatego, że technologia ta nie jest zbyt skomplikowana i w wielu przypadkach inwestorzy decydują się samodzielnie wykonać wszystkie prace. Nie mniej ważne jest i to, że metoda lekka sucha jest „czysta”.
Ocieplenie ETICS bazujące na mineralnej wełnie skalnej jako izolacji, jest rozwiązaniem trwałym, odpornym na starzenie oraz korozję chemiczną i biologiczną. Tworzy się ją przez montaż fasadowych płyt z wełny skalnej, które zapewniają ociepleniu trwałość i odporność na zarysowanie. Nawet w przypadku ekstremalnych oddziaływań zewnętrznych temperatury oraz wilgotności płyty nie odkształcają się. Rozwiązanie to również zapewnia doskonałą ochronę przeciwpożarową.
Należy wspomnieć, że płyty z wełny skalnej posiadają najwyższą klasę reakcji na ogień – A1.
Przeczytaj też: Wykończenie domu. Jak do tego podejść?
Paroizolacja – kiedy mówimy tak a kiedy nie?
W przypadku fasady murowanej, nie zachodzi konieczność robienia warstwy paroizolacji. Co innego w przypadku ścian drewnianych – tam najczęściej stosuje się folię aluminiową (gr. min. 0,02 mm), folię polietylenową lub PCW (gr. co najmniej 0,1 mm), papę asfaltową z obustronną powłoką bitumiczną.
W trakcie montażu paroizolacji nie bójmy się patrzeć na ręce wykonawców, ponieważ warstwa musi być szczelna. Niedopuszczalne są przerwy i uszkodzenia. Pasy układa się na tzw. zakładkę szer. 5-10 cm. Styki należy skleić lub uszczelnić taśmą samoprzylepną (miejsca wbicia zszywek lub gwoździ też trzeba zakleić taśmą).
Paroizolację mocuje się bezpośrednio do drewnianej ściany, gdy dom będzie od środka wykończono płytami gipsowo-kartonowymi lub boazerią (na ruszcie). W innym wypadku paroizolację mocuje się na zewnętrznej stronie ściany.
Jaka fasada na metodę?
Zazwyczaj fasadę budynku wykańcza się tynkiem np. mineralnym. Jeśli jednak dom ocieplamy metodą lekką mokrą, tutaj zwieńczeniem fasady może być drewniane szalowanie, wyka płyty z laminatu HPL, płyty lub płytki włóknocementowe itd. Tego typu materiały mocuje się do warstwy izolacji za pośrednictwem rusztu nośnego, czyli konstrukcji z drewna albo ze stali zamocowanej do muru. Pomiędzy izolacją a rusztem należy zapewnić szczelinę wentylacyjną gr. 3-4 cm, żeby przepływające przez nią powietrze odprowadzało zgromadzoną między warstwami wilgoć.
Aby powietrze cyrkulujące w przestrzeni wentylacyjnej nie odrywało włókien skalnej wełny mineralnej, należy osłonić membraną wiatroizolacyjną. Jej pasy układa się na 10-centymetrowe zakłady. Połączenia pasów uszczelnia się taśmą samoprzylepną. Dzięki takiemu rozwiązaniu fasada zachowa wysoką trwałość, a przede wszystkim zapewni budynkowi możliwie najwyższą efektywność energetyczną dzięki wysokiej izolacyjności.
Autor tekstu:
Damian Czernik
mgr inż. Damian Czernik, projektuje instalacje sanitarne dla budynków pasywnych i energooszczędnych, członek Niemieckiego Instytutu Budownictwa Pasywnego w Darmstadt, autor tekstów w tematyce budownictwa i odnawialnych źródeł energii.
Opinie